Chủ đề cải cách giáo dục Việt Nam, đặc biệt là việc liệu có thực hiện được mục tiêu lấy học sinh làm trung tâm, luôn thu hút sự quan tâm lớn của xã hội. Nhiều người tìm kiếm thông tin, tài liệu, thậm chí là các ấn phẩm cụ thể như “Cải Cách Giáo Dục Việt Nam Liệu Có Thực Hiện được Lấy Học Sinh Làm Trung Tâm Tái Bản 2020 PDF” để hiểu rõ hơn về định hướng và lộ trình của quốc gia. Bài viết này, dựa trên các định hướng chiến lược phát triển kinh tế – xã hội giai đoạn 2021-2030, sẽ cung cấp cái nhìn tổng quan về chủ trương đổi mới giáo dục, nhấn mạnh vào việc phát triển con người và nguồn nhân lực chất lượng cao, yếu tố then chốt cho sự phát triển bền vững của đất nước.

Bối cảnh và Yêu cầu Đổi mới Giáo dục

Bối cảnh Quốc tế và Trong nước

Thế giới đang bước vào giai đoạn phát triển mới với xu thế hòa bình, hợp tác nhưng cũng đầy cạnh tranh chiến lược phức tạp. Cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, kinh tế số, xã hội số đang tác động sâu sắc đến mọi mặt đời sống. Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trở thành nhân tố quyết định năng lực cạnh tranh quốc gia. Trong bối cảnh đó, Việt Nam sau 10 năm thực hiện Chiến lược 2011-2020 đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng, thế và lực đất nước được nâng lên. Tuy nhiên, nền kinh tế vẫn còn hạn chế, năng suất, chất lượng và sức cạnh tranh chưa cao, mục tiêu công nghiệp hóa, hiện đại hóa chưa đạt yêu cầu.

Thách thức từ biến đổi khí hậu, dịch bệnh (như Covid-19), an ninh phi truyền thống ngày càng gia tăng. Quá trình hội nhập quốc tế sâu rộng mang lại cơ hội nhưng cũng đặt ra yêu cầu cao hơn về chất lượng nguồn nhân lực và khả năng thích ứng. Điều này đòi hỏi phải đổi mới tư duy phát triển, đặc biệt là trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo, để tạo ra nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu mới.

Tầm quan trọng của Nguồn Nhân lực Chất lượng cao

Chiến lược phát triển đất nước xác định rõ, phát triển nhanh và bền vững phải dựa chủ yếu vào khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Con người được coi là trung tâm, chủ thể, nguồn lực quan trọng nhất và mục tiêu của sự phát triển. Khơi dậy khát vọng phát triển đất nước, phát huy giá trị văn hóa, con người Việt Nam là nền tảng, sức mạnh nội sinh quan trọng. Do đó, đầu tư phát triển giáo dục, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, nhất là nhân lực chất lượng cao, trở thành một trong những đột phá chiến lược hàng đầu.

Đột phá Chiến lược về Phát triển Nguồn Nhân lực và Giáo dục

Chiến lược phát triển kinh tế – xã hội giai đoạn 2021-2030 xác định một trong ba đột phá chiến lược là: “Tiếp tục phát triển toàn diện nguồn nhân lực, khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo gắn với khơi dậy khát vọng phát triển đất nước, lòng tự hào dân tộc, ý chí tự cường và phát huy giá trị văn hóa, con người Việt Nam.”

Đổi mới Căn bản, Toàn diện Giáo dục và Đào tạo

Trọng tâm của đột phá này là đẩy nhanh thực hiện đổi mới căn bản, toàn diện và nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo. Mục tiêu là hiện đại hóa và thay đổi phương thức giáo dục, đào tạo, đặc biệt ở bậc đại học và giáo dục nghề nghiệp. Điều này bao gồm:

  • Chuyển đổi phương thức giáo dục: Chuyển mạnh từ việc chủ yếu trang bị kiến thức sang phát triển toàn diện năng lực và phẩm chất người học.
  • Đa dạng hóa hình thức học tập: Không chỉ học trên lớp mà còn tổ chức các hình thức học tập đa dạng như học trực tuyến, qua internet, truyền hình, hoạt động xã hội, ngoại khóa, nghiên cứu khoa học. Kết hợp giáo dục nhà trường với giáo dục gia đình và xã hội.
  • Định hướng phát triển con người: Đào tạo con người có đạo đức, kỷ luật, ý thức trách nhiệm công dân, xã hội; có kỹ năng sống, kỹ năng làm việc, ngoại ngữ, công nghệ thông tin, công nghệ số, tư duy sáng tạo và hội nhập quốc tế (công dân toàn cầu).

Đào tạo Nhân lực Chất lượng cao và Thu hút Nhân tài

Chiến lược đặc biệt chú trọng đào tạo nhân lực chất lượng cao, phát hiện và bồi dưỡng nhân tài. Cần có chính sách vượt trội để thu hút, trọng dụng nhân tài, chuyên gia cả trong và ngoài nước. Xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý, công chức có phẩm chất tốt, chuyên nghiệp, tận tụy, phục vụ nhân dân.

Phương hướng, Nhiệm vụ Phát triển Giáo dục và Đào tạo đến 2030

Để hiện thực hóa đột phá chiến lược, các nhiệm vụ cụ thể trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo được xác định rõ ràng:

Nâng cao Chất lượng Giáo dục ở các Cấp học

  • Giáo dục phổ thông: Hoàn thiện, ổn định hệ thống sách giáo khoa và chế độ thi cử. Đưa vào chương trình nội dung kỹ năng số và ngoại ngữ tối thiểu. Xây dựng nền tảng kỹ năng nhận thức và hành vi. Đẩy mạnh phân luồng sau trung học cơ sở và định hướng nghề nghiệp ở trung học phổ thông.
  • Giáo dục mầm non và tiểu học: Thực hiện phổ cập giáo dục mầm non và giáo dục tiểu học bắt buộc.
  • Giáo dục nghề nghiệp: Đổi mới theo hướng mở, linh hoạt, gắn kết chặt chẽ giữa đào tạo và sử dụng lao động, đáp ứng nhu cầu thị trường. Tập trung nâng cao chất lượng, đào tạo lại, đào tạo thường xuyên.
  • Giáo dục đại học: Sắp xếp lại hệ thống trường, thực hiện cơ chế tự chủ phù hợp. Quy hoạch, hỗ trợ xây dựng một số trường đại học lớn và đại học sư phạm thành trung tâm uy tín khu vực và thế giới. Chuyển đổi trường kém hiệu quả sang mô hình hợp tác công – tư.

Hiện đại hóa và Hội nhập Quốc tế

  • Đội ngũ giáo viên: Chú trọng đào tạo, đào tạo lại để đáp ứng yêu cầu đổi mới.
  • Hạ tầng và phương pháp: Phát triển hài hòa giữa giáo dục công lập và ngoài công lập. Ưu tiên vùng khó khăn. Đa dạng hóa loại hình đào tạo. Xây dựng hệ thống giáo dục mở, học tập suốt đời, xã hội học tập.
  • Ngoại ngữ và kỹ năng: Nâng cao chất lượng dạy và học ngoại ngữ, đặc biệt là tiếng Anh. Trang bị kỹ năng cần thiết cho công dân toàn cầu.
  • Mục tiêu: Phấn đấu đến năm 2030, nền giáo dục Việt Nam đạt trình độ tiên tiến trong khu vực.

Phát triển Nguồn Nhân lực gắn với Khoa học Công nghệ

Giáo dục và đào tạo phải gắn liền với phát triển khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo. Cần phát triển đội ngũ chuyên gia, nhà khoa học đầu ngành, nhân lực kỹ thuật, nhân lực số, nhân lực quản trị công nghệ, quản lý doanh nghiệp, quản lý xã hội. Đổi mới chế độ tuyển dụng, sử dụng, trọng dụng nhân tài trong quản lý nhà nước, khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Đánh giá về Định hướng Lấy Học sinh Làm Trung tâm

Từ các định hướng chiến lược trên, có thể thấy chủ trương cải cách giáo dục Việt Nam giai đoạn tới thể hiện rõ tinh thần đổi mới, hướng tới phát triển năng lực và phẩm chất toàn diện của người học, thay vì chỉ tập trung truyền thụ kiến thức. Các mục tiêu như:

  • Phát triển toàn diện năng lực và phẩm chất người học.
  • Đa dạng hóa hình thức học tập, kết hợp nhà trường, gia đình, xã hội.
  • Trang bị kỹ năng sống, kỹ năng làm việc, tư duy sáng tạo, kỹ năng số, ngoại ngữ.
  • Định hướng nghề nghiệp sớm.
  • Phát triển hệ thống giáo dục mở, học tập suốt đời.

Đây là những yếu tố cốt lõi phản ánh xu hướng lấy người học làm trung tâm trong giáo dục hiện đại. Việc nhấn mạnh đào tạo nhân lực chất lượng cao, đáp ứng Cách mạng công nghiệp lần thứ tư và hội nhập quốc tế cũng đòi hỏi một nền giáo dục linh hoạt, cá nhân hóa hơn, tập trung vào khả năng tự học, sáng tạo và giải quyết vấn đề của học sinh, sinh viên.

Tuy nhiên, việc thực hiện thành công các định hướng này đòi hỏi nỗ lực đồng bộ từ hoàn thiện thể chế, chính sách, đổi mới chương trình, phương pháp dạy và học, nâng cao năng lực đội ngũ giáo viên, đầu tư cơ sở vật chất, công nghệ, và sự tham gia của toàn xã hội. Chiến lược đã đề ra phương hướng, nhưng việc triển khai hiệu quả trong thực tiễn sẽ là yếu tố quyết định.

Tóm lại, định hướng cải cách giáo dục Việt Nam trong giai đoạn tới có những yếu tố mạnh mẽ hướng đến việc lấy học sinh làm trung tâm, nhằm đào tạo ra những công dân toàn cầu, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong bối cảnh mới.

Tài liệu tham khảo

Thông tin trong bài viết được tổng hợp và phân tích dựa trên các văn kiện, chiến lược phát triển quốc gia, đặc biệt là:

  • Chiến lược phát triển kinh tế – xã hội 10 năm 2021 – 2030 (Thông qua tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng).

Tải Cải cách giáo dục VN lấy học sinh làm trung tâm tái bản 2020 PDF

Để tìm hiểu sâu hơn về các chủ trương, chính sách và định hướng cải cách giáo dục theo tinh thần lấy người học làm trung tâm được đề cập trong các chiến lược quốc gia, bạn có thể tham khảo các văn kiện chính thức. Nhấp vào liên kết dưới đây để tìm kiếm và tải các tài liệu liên quan.

  • (Lưu ý: Liên kết tải về cụ thể cần được cung cấp bởi người quản trị website. Thông thường sẽ dẫn đến kho tài liệu hoặc trang cung cấp văn bản pháp quy, chiến lược chính thức.)

TẢI SÁCH PDF NGAY