Nam Phương Hoàng Hậu Cuối Cùng PDF: Tóm Tắt Sách Của François Joyaux

Cuốn sách “Nam Phuong – La dernière impératrice du Vietnam” của nhà sử học người Pháp François Joyaux là một công trình nghiên cứu chuyên sâu về cuộc đời và vai trò của Nam Phương – vị Hoàng hậu cuối cùng của Việt Nam. Tác phẩm này không chỉ đơn thuần phác họa chân dung một phụ nữ hoàng gia mà còn đi sâu phân tích ảnh hưởng của bà trong bối cảnh lịch sử đầy biến động. Nếu bạn quan tâm đến lịch sử triều Nguyễn hoặc đang tìm kiếm tài liệu tham khảo chi tiết, việc tìm hiểu về nam phương hoàng hậu cuối cùng pdf bản tóm tắt hoặc toàn văn có thể giúp bạn tiếp cận góc nhìn mới mẻ này từ một nhà sử học uy tín. Cuốn sách của Joyaux vượt trội so với nhiều công trình khác vốn thường chỉ tập trung vào các nhân vật nam giới, mang đến một cái nhìn công bằng hơn về người “quốc mẫu” mang quốc tịch Pháp này.

Nguồn gốc gia đình và tuổi thơ

Phần đầu của cuốn sách dành để mô tả bối cảnh lịch sử Nam Kỳ dưới thời Pháp thuộc, nơi một bộ phận người dân được hưởng quốc tịch Pháp. Hoàng hậu Nam Phương, tên thật là Jeanne Mariette Thérèse Nguyễn Hữu Thị Lan, sinh ra trong một gia đình Công giáo thuộc hàng danh giá và có ảnh hưởng lớn tại Nam Kỳ. Đây là vùng đất sớm có sự giao thoa văn hóa với châu Âu.

Sự ra đời của bà Mariette diễn ra trong giai đoạn Công giáo phát triển mạnh mẽ tại Việt Nam, dù vấp phải sự phản đối từ chính quyền nhà Nguyễn. Trong khi các phong trào dân tộc nổ ra ở Bắc và Trung Kỳ, miền Nam lại chứng kiến sự hình thành tầng lớp tiểu tư sản Tây hóa và nền kinh tế phát triển. Gia đình bà Mariette được tác giả mô tả là không ngại đón nhận sự hiện diện của người Pháp, và sự giàu có của họ đến từ ba yếu tố chính: mối quan hệ với người Pháp, Công giáo, và việc khai phá vùng đồng bằng sông Cửu Long.

Tuổi trẻ và học vấn ở Pháp

Gia đình Hoàng hậu có truyền thống cho con cái đi du học sớm ở Pháp và các nước Đông Nam Á. Bản thân bà Mariette, do đặc thù lịch sử, đã mang quốc tịch Pháp từ khi sinh ra. Cha bà là người giỏi tiếng Pháp, theo Công giáo và có năng lực, trở thành cánh tay phải và con rể của một địa chủ lớn. Ông ngoại bà được biết đến với nhiều đóng góp từ thiện, tài trợ xây dựng nhà thờ, trường học, trại trẻ mồ côi.

Bà Mariette lớn lên trong môi trường giáo dục kiểu Pháp, cùng với vú em người Senegal, và sinh sống trong ngôi nhà mang phong cách châu Âu. Năm 1925, vua Khải Định qua đời, Thái tử Vĩnh Thụy (chồng tương lai của bà) lên ngôi vua. Sự kiện này, ban đầu không ảnh hưởng nhiều tới Sài Gòn, nhưng sau đó đã thay đổi hoàn toàn cuộc đời Mariette.

Năm 1927, bà sang Paris theo học tại tu viện Oiseaux, một ngôi trường danh tiếng dành cho giới thượng lưu, nơi đòi hỏi tính kỷ luật cao. Mục tiêu của gia đình là để bà học tập ở môi trường thành thị và trau dồi tiếng Pháp. Người chú Lê Phát Vĩnh đã hỗ trợ chăm sóc bà trong thời gian này. Mariette yêu thích lịch sử, hội họa và âm nhạc, dù thính giác không tốt khiến bà gặp khó khăn trong việc kết bạn. Bà được miêu tả là người rụt rè nhưng hiếu thuận, thông minh và giàu tình cảm. Mặc dù là một tín đồ Công giáo, bà vẫn thấm nhuần các giá trị Nho giáo. Khi ở Roma, bà chọn mặc trang phục Việt và giữ gìn nét truyền thống.

Cùng thời điểm đó, Thái tử Vĩnh Thụy cũng đang theo học ở Paris và có giáo viên dạy Hán Nôm riêng. Cả hai cùng trở về Việt Nam vào năm 1932 khi Mariette 19 tuổi. Dù có học vấn xuất sắc và gắn bó với Paris, bà không có cơ hội theo đuổi bậc học cao hơn mà phải quay về nước.

Khi Mariette trở về, Đông Dương đã trải qua nhiều biến động do cuộc khủng hoảng kinh tế 1929 và cuộc nổi dậy Yên Bái 1930. Tuy nhiên, Sài Gòn vẫn tương đối bình yên, cho thấy sự khác biệt lớn và ít kết nối giữa Sài Gòn và kinh thành Huế.

Cuộc hôn nhân mang tính lịch sử

Việc lựa chọn hôn phối cho vua Bảo Đại được người Pháp kiểm soát chặt chẽ, do họ muốn tránh lặp lại trường hợp các vua Nguyễn “nổi loạn” trước đó. Toàn quyền Đông Dương Pierre Pasquier tin rằng hôn nhân sẽ giúp Bảo Đại ổn định hơn. Theo tác giả Joyaux, việc chọn Mariette còn nhằm thúc đẩy công cuộc “Thiên Chúa hóa” Đông Dương của người Pháp.

Mariette gặp Bảo Đại lần đầu tại một bữa tiệc ở Đà Lạt. Dù khung cảnh hào nhoáng không hợp với tính cách, bà vẫn có mặt theo yêu cầu của chú. Họ trò chuyện bằng tiếng Pháp và nhanh chóng tìm thấy sự tâm đầu ý hợp. Đặc biệt, Toàn quyền Pasquier rất hài lòng với lựa chọn này vì gia đình bà Mariette trung thành với chính quyền Pháp. Tuy nhiên, Hoàng gia Huế không hoàn toàn chấp nhận vì vấn đề tôn giáo khác biệt.

Cuộc hôn nhân này cần sự chấp thuận của Vatican. Tòa Thánh chỉ đồng ý với hai điều kiện: nhà vua phải tôn trọng tự do tôn giáo của hoàng hậu và con cái của họ phải được nuôi dạy theo Công giáo. Điều này cho thấy tầm quan trọng mà Vatican đặt vào vấn đề tôn giáo trong hôn nhân hoàng gia.

Hoàng thái hậu Từ Cung và nhiều quan lại triều đình kịch liệt phản đối, không chỉ vì khác biệt tôn giáo mà còn vì Mariette là người Tây học, mang quốc tịch Pháp, giàu có và chưa am hiểu lễ tắc hoàng cung. Sự thiếu thiện cảm này đã ảnh hưởng đến cuộc đời bà sau này.

Từ tiểu thư Sài Gòn đến Hoàng hậu ở Huế

Vượt qua những rào cản truyền thống, vua Bảo Đại quyết định kết hôn với Mariette vào năm 1934. Cái tên Nam Phương, có nghĩa là hương thơm phương Nam, do chính vua Bảo Đại đặt cho bà. Việc sắc phong Mariette làm Hoàng hậu ngay sau khi cưới đã phá bỏ quy định cũ từ thời Gia Long, theo đó chỉ phong Hoàng hậu cho mẹ của Thái tử. Nam Phương là người vợ chính thức duy nhất của Bảo Đại, điều này đồng nghĩa với việc con của bà sẽ là người kế vị. Năm 1936, Thái tử Bảo Long ra đời, củng cố thêm vị thế của bà.

Vua Bảo Đại cũng đã gửi thư cho Giáo hoàng, bày tỏ mong muốn xóa bỏ những rào cản Đông – Tây. Cuối cùng, cặp đôi hoàng gia nhận được lời chúc phúc từ Giáo hoàng. Tác giả nhận định rằng Mariette, dù xuất thân thế phiệt, lại không có nhiều tiếng nói trong việc sắp đặt cuộc hôn nhân này.

Là người yêu thiên nhiên, Hoàng hậu Nam Phương đặc biệt gắn bó với Đà Lạt. Phong cách sống hiện đại của bà, như chơi tennis, golf, bắn súng, khác lạ đối với các quan chức phong kiến ở Huế. Bà cũng hạn chế các nghi lễ Phật giáo và thường trò chuyện, cầu nguyện hàng ngày bằng tiếng Pháp cùng Thái tử Bảo Long. Hoàng hậu tích cực vận động để Bảo Long sớm được chính thức sắc phong Thái tử, điều này cũng giúp củng cố vị thế của bà.

Vai trò và ảnh hưởng của Hoàng hậu Nam Phương

Cuốn sách của François Joyaux nhấn mạnh rằng Hoàng hậu Nam Phương không chỉ giới hạn trong vai trò nội tướng hậu cung. Bà tham gia tích cực vào các hoạt động xã hội như y tế, giáo dục và cố vấn cho nhà vua về các chính sách dân sinh. Tuy nhiên, vai trò và ảnh hưởng của bà thường khá kín đáo.

Bà khao khát thoát khỏi cái bóng hậu cung và mong muốn được vi hành. Tác giả cho rằng bà đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng các trung tâm Công giáo tại Đà Lạt. Một điểm đáng chú ý là bà cùng vua Bảo Đại tiếp đón các vị vua Norodom Sihanouk của Campuchia và Sisavang Vong của Lào tại Huế. Đây là điều chưa từng có tiền lệ ở An Nam, nơi phụ nữ hoàng gia không xuất hiện cùng vua trong những dịp ngoại giao.

Tác giả cũng mô tả Hoàng hậu qua cái nhìn của các chính khách và nhà báo Pháp. Các con của bà được nuôi dạy kết hợp cả truyền thống hoàng gia và phương pháp giáo dục Pháp do Nam Phương trực tiếp chỉ dạy. Ngay cả trong những giai đoạn khó khăn nhất, bà luôn ưu tiên che chở cho các con. Khi vua Bảo Đại tuyên bố độc lập khỏi Pháp và thân Nhật, điều khiến Hoàng hậu lo ngại là sự thay đổi này chỉ là hình thức, một thứ “rượu cũ bình mới”.

Trở thành Cựu Hoàng hậu và cuộc sống sau Cách mạng

Sau Cách mạng tháng Tám năm 1945, Hoàng hậu Nam Phương nhanh chóng chấp nhận vai trò là phu nhân của cố vấn chính phủ cách mạng, ông Vĩnh Thụy. Bà đã tự nguyện đóng góp trang sức cứu trợ đồng bào bị nạn đói theo lời kêu gọi của Việt Minh, nhưng không ngờ số tài sản ấy lại được dùng để mua vũ khí. Sau khi nắm quyền, Việt Minh đã bắt giữ nhiều mục sư Công giáo. Tại Cung An Định, bà sống dưới sự kiểm soát của những người mà bà từng ủng hộ. Dù không còn là đất bảo hộ của Pháp hay đất độc lập theo cách của Nhật, tự do và an toàn vẫn chưa thực sự đến với bà.

Kể từ năm 1946, cựu Hoàng hậu sống cuộc đời cô đơn hơn ở Huế, thậm chí tự mình đạp xe trên đường phố. Giai đoạn cuối năm 1945 là những tháng ngày gian truân nhất, đặc biệt khi vua Bảo Đại tị nạn tại Trung Quốc vào năm 1946, bỏ lại bà và năm người con ở Huế. Gia đình lớn của bà cũng tan tác vì lý tưởng chính trị khác nhau. Nhiều bạn bè của bà cũng bị Việt Minh bắt giam hoặc biến mất.

Cuộc sống lưu vong ở Pháp

Với lòng tin Công giáo sâu sắc, bà Nam Phương luôn tìm đến nhà thờ trong mọi hoàn cảnh. Bà chấp nhận trở thành cố vấn cấp cao của Liên bang Công giáo miền Trung. Khác với các tài liệu của Đảng Cộng sản Việt Nam sau này, cựu Hoàng hậu và người thân cảm thấy bất an trước sự hiện diện của Việt Minh.

Cựu Hoàng hậu là nhân vật trung tâm trong kế hoạch của giới Công giáo nhằm khôi phục chế độ quân chủ với Thái tử Bảo Long là người kế vị. Dù kế hoạch thất bại, bà đã tự giải cứu mình và các con, bất chấp sự phản đối của Hoàng thái hậu về việc đi tị nạn. Những người truyền giáo Quebec nói tiếng Pháp ở Huế đã giúp đỡ gia đình bà. Thái tử Bảo Long đi trước, Hoàng hậu và bốn người con còn lại đi sau. Sáu mẹ con đã rời Huế an toàn trước khi cuộc chiến Việt Minh và Pháp bùng nổ.

Tháng 4 năm 1947, quân đội Pháp hộ tống bà tại Đà Nẵng, đưa bà đến Đà Lạt bằng máy bay. Bốn tháng sau, bà được đưa tới Hồng Kông, gặp lại Vĩnh Thụy và sau đó sang Pháp sống lưu vong. Từ năm 1948, Bảo Đại và người Pháp thương lượng về tương lai Việt Nam. Bà đồng hành với chồng ở Geneve một thời gian. Dù không thể trở về quê hương, bà vẫn hàng ngày cầu nguyện cho hòa bình Việt Nam và theo dõi sát tình hình chính trị Đông Dương. Bà vẫn là người chăm lo việc nuôi dạy các con và bắt đầu đầu tư tại châu Phi.

Khi Bảo Đại trở thành Quốc trưởng và về Đông Dương năm 1949, bà Nam Phương vẫn ở lại Pháp cùng các con. Cuộc sống ở Pháp của bà khá cô đơn, bạn bè chủ yếu là người Pháp. Sự cô đơn càng tăng lên khi cuộc sống đa thê của Bảo Đại tiếp diễn ở Pháp. Khi Thái tử Bảo Long tham chiến ở Algeria, cựu Hoàng Bảo Đại sống ở vùng Alsace, còn Nam Phương sống ẩn dật tại Chabrignac, Corrèze, cách Paris khoảng 500 km.

Tuy sống xa trung tâm, bà vẫn quan tâm đến chính trị Việt Nam và thường xuyên gặp gỡ các chính khách trong và ngoài nước. Theo tác giả, tài trí và nhân cách của bà được nhiều chính khách nam giới kính trọng, bao gồm cả anh em Ngô Đình Diệm và Cường Để. Nguyện vọng lớn nhất của bà là được nhìn thấy An Nam phục hồi và phục sinh. Vì vậy, cựu Hoàng hậu kịch liệt phản đối sự phụ thuộc vào Mỹ của chính quyền Ngô Đình Diệm.

Giới thiệu tác giả François Joyaux

Tác giả cuốn sách “Nam Phương – Hoàng hậu cuối cùng của Việt Nam” là François Joyaux, một nhà sử học người Pháp nổi tiếng với các công trình nghiên cứu sâu sắc về khu vực Viễn Đông. Với chuyên môn của mình, ông đã dành nhiều tâm huyết để phác họa một cách chi tiết và khách quan chân dung Nam Phương Hoàng hậu, vượt qua những định kiến lịch sử thường chỉ tập trung vào vai trò của nam giới. Cuốn sách của ông mang đến một góc nhìn mới, đầy đủ và công bằng hơn về cuộc đời và những đóng góp thầm lặng của người phụ nữ đặc biệt này.

Đánh giá về cuốn sách

Qua ngòi bút của François Joyaux, Nam Phương Hoàng hậu hiện lên không chỉ là một người phụ nữ tài sắc vẹn toàn mà còn là một nhân vật có tầm ảnh hưởng chính trị đáng kể, một người mẹ tận tụy và một con chiên ngoan đạo. Tác giả khẳng định bà xứng đáng nhận được cái nhìn công bằng từ lịch sử, phá bỏ hình ảnh lu mờ thường thấy trong các ghi chép truyền thống. Cuốn sách là một nỗ lực quan trọng nhằm “đòi lại công bằng” cho những người phụ nữ có đóng góp nhưng bị lãng quên, đặc biệt là Nam Phương – người theo tác giả, nên được xem là một “người hùng” của Việt Nam đương đại.

Tài liệu tham khảo

• Danh gia vong toc ngo dinh qua ngòi bút của con cái ông Ngô Đình Nhu

• Hồi ký về một đời lưu vong của bà Ngô Đình Lệ Quyên

Dowload Nam Phương Hoàng Hậu Cuối Cùng PDF

Để hiểu sâu hơn về cuộc đời phi thường của Nam Phương Hoàng hậu cuối cùng, bạn đọc có thể tìm mua và khám phá toàn bộ nội dung cuốn sách “Nam Phuong – La dernière impératrice du Vietnam” của François Joyaux. Hiện nay, nhiều nguồn cung cấp bản in hoặc bản nam phương hoàng hậu cuối cùng pdf để tiện cho việc nghiên cứu và tìm hiểu.

TẢI SÁCH PDF NGAY